
Serdar Şengül
Akademîsyen û lekolîner e. Derbarê neteweperiyê, teoriyên postkolonyal û rexneya edebiyatê de xebatan dike. Li ser van babetan nivîs û wergerên wî hene.
Hemî nivîsên hatîn weşandin
Derbarê Edebiyata Cîhanê de Bersiva Çend Pirsan
Belkî bi wî awayî em bêhtir bibînin gelo di serdema postkolonyal de pênasekirin û avakirina dinyayê tenê ji perspektîfên ewropa-navendî û bi lidervehiştina tecrûbeyên kolonyalîzm û dijkolonyalîzmê mumkun e? *** […]
Di berbanga kolonyalîzmê de sirûda neteweyî
Gava “fatih”ên Îspanyayê hemû kitêb û kitebxaneyên şaristaniyên Latîn Amerîkayê şewitandine êdî rê li ber ziman û edebiyata îspanyolî vekiribûn. Gava Casanova behsa berhevkirina “sermayeya edebî” dikir qet behsa wêrankirina […]
Gîrîzgahek ji bo rexne û teoriyên postkolonyal
Yek ji mijarên sereke yên teorî û rexneyên postkolonyalîzmê dîroknûsiya pêkhatina dinyaya modern e. Berhema Empire Writes Back: Theory and Practice in Post-Colonial Literatures bi vê tespîtê dest pê dike, […]
Wekî fantaziyeke kolonyal tenêtiya sedsalî ya ‘Doğu Anadolu’yê
Di edebiyata tirkî de gava mijar, di serî de kurd, neteweyên din be, ne tenê metnên edebî, herwiha teorî û rexneya edebiyatê jî roleke îdeolojîk digêre û statûya heqîqetê pêşkêşî […]
Çiya, berf û pez: Di temsîlên kolonyal de kurd, xweza û dîrok
Le Hekarî Demsalek, romaneke nivîskar Ferit Edgü ye, ku wî erk û wezîfeya xwe ya leşkeriyê wekî mamosteyekî li gundê Pirkanisa Hekarîyê kiriye. Nivîskar sala 1964an çûye Hekkariyê, lê sala […]
Keştiya Ferit Edgü, Girava Hekarîyê û Edebiyata li ser Sînorên Dinyayê
Di destpêka sedsala 19an de gava ku Goethe têgeha ‘edebiyata cîhanê’ bi kar anî, bi qewlê xwe dixwest ku xwe ji qefesên edebiyata neteweyî rizgar bike û per û baskên […]
Kurd û Nexşeya Dinyayê
Li welatekî ewropayê, li dibistanekê, zarokên ji milletên ciyawaz, di dersa cografyayê de ne. Mamosteya wan ji wan dipirse: “Li ser nexşeya dinyayê cihê welatê xwe nîşan bidin.” Zarok yek […]
Sola Diya Hesen
Ji ber ku modernîzm di çarçoveya siyaset û pratîkên mêtinger da tê bikaranîn, têkiliyên kurdan bi saziyên modern re her tim bi zor û zehmet bûne. Mektebên modern jî yek […]
Ferzende Beg, Zapata û Hêza Bîra Zindî
Fîlma Viva Zapata [Bijî Zapata] di salên 1950yî de mohra Şoreşa Meksîkayê û ya pêşengê wê Emiliano Zapata li Hollywoodê xistibû. [1] Cara ewil şoreşek û şoreşgerekî li derveyî Ewropayê […]
Cegerxwîn: Xeyaletekê li ser Medreseyên Kurdan
Gava min ji bo doktorayê xebata qadê [fieldwork] dikir, yek ji tiştên bala min kişand ew bû ku navê Cegerxwîn li derdorên medreseyan gelek belav bû. Mele û feqiyan gava […]
Kevoka Reş
Nina Simone di sala 1933yan de li malbateke xizan hatibû dinê. Navê wê yê eslî Eunice Kathleen Waymon bû. Hêj di dema zarokatiyê de qabîliyeta wê ya hêja bo muzîkê […]
Kurd û Tekera Dîrokê
Li salên 1990î, di sala xwe ya yekem a zaningehê de, rojekê çûm panelekê. Sernavê panelê “Rewşenbîr û Rola ‘Rewşenbîran’” bû. Panelîsta yekem Tulîn Ongen bû, yê din jî Alaeddin […]
Alimek û Bîranînek
Xebatên li ser “saziyên dînî” yên li “rojhilata navîn” heta nîveka sedsala bîstan di bin tesîra oryantalîzmê de bûn. Medrese, terîqet, şêx û mela wekî sazî û kesên mirî dihatin […]
Di Edebiyata Cîhanê de “Dawa”ya Franz Kafka û Zimanê Gregor Samsa
Piştî 2000an di nivisandina dîroka edebiyatê de meylek li ser nivisandina “edebiyata cîhanê” zêde bû. Hem pênasekirina “cîhanê” hem jî tesnifkirina edebiyatên neteweyên cuda û cihê wan ê di cîhanê […]
Guherandina Navendê: Şoreşa Nairobiyê di Edebiyata Ingilîzî de
Konferansa Berlînê di navbera 1884-1885an de bi armanca dabeşkirina Afrîkayê civiya û di dawiya Konferansê de Afrîka bi awayekî fermî di nav dewletên ewropî de hat parvekirin. Kenya para Brîtanyayê […]
Zemanên Dizîyê, Mekanên Xeyalî û Seatên Çavên Zarokan
Yek ji mezintirîn komkujiya dinyaya modern û kolonîzekirinê li hemberî niştecihên Amerîkayê pêk hat. Dewletên Yekbûyî yên Amerikayê li ser axa wan hate avakirin. Di pêvajoya mêtîngeriyê de ligel erd û asîman zeman jî hatine kolonîzekirin. Hem fêhm […]
Fêkiyên Xerîb û Hêza Strana Berxwedêr
Di tebaxa sala 1930yî de, di şeveke kela kela germa Indianaya Amerikayê de ji aliyê girseyeke hovane ve sê xortên reşik bi darekê ve hatin daleqandin. Temenê wan 16, 18 […]
سهناریۆیێن بندهستان فانتازیێن سهردهستان
د سالا ۱۹٦٦ئێ ده مههمهد ئهلی جلای ژ بهر کو نهخوهست ل ههمبهری ڤیهتنامێ شهر بکه پهیورا لهشکهریێ ڕهد کر لیسانس پاساپۆرت و ناسناڤێن (ئونڤان) وی هاتن دهستهسهرکرن ههر چقاس […]
Senaryoyên Bindestan, Fantaziyên Serdestan
Di sala 1966ê de Mihemed Elî Clay ji ber ku nexwest li hemberî Vîetnamê şer bike peywira leşkeriyê red kir lîsans, pasaport û nasnavên (unvan) wî hatin desteserkirin. Her çiqas […]
Du şaîr, du îstifa; Aimê Cêsaire û Cegerxwîn
Di sala 1957ê de, du şaîr, li du welatên ji hev dûr, ji hevûdu bê hay, ji partiyên xwe yên komunîst îstifa kirin. Yek ji wan Aimê Cêsaire yê din […]
Dewlemendiyên me yên wenda
Aimê Cêsaire di xebata xwe ya bi navê Dîskûra li ser Kolonyalîzmê de qala durûtiya kolonyalîstan dike û dibêje “Ne Cortêz ê ku Meksîka ji banê Pîramîda Teocalli kifş kiriye, […]
Gramer û Agir: Du Amûrên Emperyalîzma Lînguîstîk
Wêne: Rupelek ji Pirtukên Pîktoral a Aztec, arşîv Di sala 1492ê de, Antonio de Nebrija, humanîst û zimanzanekî îspanyolî, pirtûka xwe ya li ser gramera zimanê Kastilyayê qedand û îthafî […]
Dibê çê?
Pîra Qumrî, Eduardo Galeano û Walter Mignolo Ji vê hefteyê pê ve ez ê bi nivîsên di warê teorî û rexneyên edebiyatê û xebatên çandî de bi we re bim. […]