Li zindanên Tirkiyeyê, mirina girtiyên nexweş berdewam dike û her diçe zêdetir dibe. Çîrokên wan ên xemgîn û bandora vê rewşê li ser malbatan, wêneyekî reş ê rewşa mafên mirovan li Tirkiyeyê dide.
Çîroka Abdulkadir Kuday
Li Stenbolê, li ber deriyê Nexweşxaneya Tiba Edlî, zilamekî bi navê Salih Kuday bi çavên westiyayî li benda girtina termê birayê xwe ye. Birayê wî, Abdulkadir, piştî deh salan di zindanê de, ji ber nexweşiya ALS jiyana xwe ji dest daye.
“Me gelek caran hewl da ku birayê min bi saxî bidin, em wî bibin nav jin û zarokên wî, lê mixabin nedan. Niho em termê wî dibin mala wî,” dibêje Salih, bi dengekî şikestî.
Rewşa Ali Ekber Oruç
Azîz Oruç jî behsa çîroka apê xwe Ali Ekber dike, ku di zindanê de nexweşiya parkinson pê re çêbû û piştî berdanê jî jiyana wî di nav nivînan de derbas bû.
“Ev rewş bi xwe awayekî cuda yê jî cezayê mirinê ye,” dibêje Azîz, bi hêrseke veşartî.
Daneyên Fermî û Raporên Rêxistinan
Li gorî daneyên fermî, di navbera salên 2018 û 2023ê de, 2258 girtî li zindanên Tirkiyeyê jiyana xwe ji dest dane. Piraniya van kesan nexweş bûn.
Komela Mafê Mirovan û Federasyona Komelên Xizmên Girtiyên Mezopotamyayê her sal raporên xemgîn diweşînin. Li gorî van raporan, di sala 2024ê de heta niho 26 girtiyên nexweş li zindanan mirine.
Bandora li ser Malbatan
Li pişt van hejmaran, çîrokên mirovî û xemgîn veşartî ne. Malbatên ku li benda azadiya hezkiriyên xwe ne, lê belê piraniya caran bi termên wan re rû bi rû dimînin.
Salih Kuday bi xemgînî lê bi hêrs dibêje: “Ev dijminatiyek hovane ye. Ev jî bi tecrîdê ve girêdayî ye. Îro tecrîd ne tenê li ser girtîgehê ye, li ser tevahiya civakê tecrîdeke giran heye.”
Di dawiyê de, Salih û Azîz, her du jî, hêviya xwe ji bo paşerojeke baştir tînin ziman. Lê belê, heta ku guherîn çêbibe, termên girtiyên nexweş ên din dê ji zindanan derkevin û malbatên din dê li ber deriyên nexweşxaneyan li benda hezkiriyên xwe bimînin.
Çavkanî: Dengê Amerîkayê, Xecîcan Farqîn