Kovara The Economistê sala 2021ê li ser pirseka sereke ya Kurdan nivîsek weşandiye. Botan Times difikire wêneyê giştî ne guheriye ji ber wê em beşên sereke yên nivîsê bi Kurmancîyê pêşkêş dikin.
—
Kurdên ku nifûsa wan li dora 30 mîlyon e û li çar welatan belav bûne, demekê dirêj e xewna dewleteka serbixwe dibînin. Lê belê, niho ev xewn dûrtir xuya dike.
Li Iraqê
Li Herêma Kurdistana Iraqê, ku xweseriya herî mezin wê bi dest xistiye, nakokiyên navxweyî û krîza aborî hene. Referandûma serxwebûnê ya 2017ê bû sedema êrîşên hikûmeta navendî û windakirina kontrola deverên girîng. Herwiha, gendelî û nepotîzm rexneyên zêde li hikûmeta herêmê tîne.
Li Sûriyê
Kurdên Sûriyê di şerê navxweyî de xweseriyeka berbiçav bi dest xistin. Lê belê, vekişîna hêzên Amerîkayê û êrîşên Tirkiyeyê ew xistine rewşeka dijwar. Niho ew neçar in ku bi hikûmeta Esed re hevkariyê bikin.
Li Tirkiyeyê
PKK û hikûmeta Tirkiyeyê di navbera 2013 û 2015ê de dest bi gotûbêjan kiribûn. Lê ev pêvajo têk çû û şer ji nû ve dest pê kir. Niho hikûmeta Tirkiyeyê siyaseta tundtir li hember tevgera kurdan dimeşîne.
Li Îranê
Li Îranê, mafên çandî yên kurdan di salên dawî de hinekî hatine naskirin. Lê belê, daxwazên wan ên siyasî hîn jî bi tundî tên tepeser kirin.
Sedemên bingehîn
Çend sedem hene ku çima kurd niho hêviya xwe ya dewleteka serbixwe winda dikin:
- Nakokîyên navxweyî yên kurdan
- Berjewendiyên cida yên hêzên herêmî û navneteweyî
- Nebûna piştgiriya navneteweyî ya xurt ji bo dewleteka kurdî
- Tirsa welatên herêmê ji avakirina dewleteka kurdî
Tevî van hemû astengiyan, daxwaza kurdan a ji bo mafên çandî û siyasî berdewam dike. Lê belê, avakirina dewleteka serbixwe ya kurdî di demeka nêzîk de mimkin naxweyî.
Çavkanî: The Economist
Wêne: Wikipedia
