Teza Akademîk: Kovarên kurdî yên dîjîtal di çi rewşê de ne?

24/01/2023

Ji bo Ingilîzî Bitikîne

Kovarên dîjîtal ên kurdan yên li Tirkiyeyê bi şêweyî hebûn û karkirina xwe dişibin hev

Leyla Ozkaplan

Akademîsyen Leyla Ozkaplanê bi van gotinan bi kurtasî behsa kovargerîya ji bo kovarên dîjîtal kir.

Wê li ser teza xwe ya bi navê “Bi nêrîna medyaya alternatîf, kovargerîya ji bo kovarên dîjîtal yên çand û hunerê” bersiva pirsên Botan Timesê da.

Medyaya kurdan medyayeka alternatîf e?

Ozkaplanê diyar kir ku medyaya alternatîf ew medya ye ku cih dide kes û mijarên “weşana ji bo girseya giştî (mainstream)” cih nade wan.

Di vê çerçoveyê de medyayeka kurdan ne ew medya ye ku “weşana ji bo girseya giştî” dike. Dema em li kovarên dîjîtal ên çand û hunerê jî dinêrin tişta hevpar ew e ku bi dildarî hatine avakirin. Her yek dema behsa sebeba hebûna xwe dikin behsê dikin ku bi zimanê kurdî di wê qadê de ti berhem nînin an jî kêm in. Yanî ji bo temamkirina kêmayîyekê ketine ser rêyê.

Ji ber medyaya kurdan a li Tirkiyeyê li hemberî medyaya giştî wek medyayeka alternatif kar dike em nikarin behsa wê yekê bikin ku ew “weşana ji bo girseya giştî (mainstream)” dikin. Û xwendevanên medyaya kurdî jî kurdî-xwîn in, ew bi xwe ne girseya giştî ne.

Leyla Ozkaplan

Birêvebiriya kovaran ne hîyerarşîk e. Kesên dildar kar dikin. Kar bi hev re û bi yeksanîyê têne kirin. Ev ji aliyekê ve rewşeka pozîtîf e lê ji aliyê dî ve ji bo “domdarîyê” ne rewşeka baş e. Piraniya kovarên çand û hunerê yên dîjîtal sê mehane an jî şeş mehane kar dikin.


Botan Times hewceyî piştgirîya te ye, bi 3 Dolaran (100 TL) bibe abone da em li ser pêyan bimînin


Murat Bayram

Avakarê Botan International û Botan Timesê ye.

Bayramî ji bilî medyaya kurdî ji bo The New York Times, The Guardian, Al Jazeera International, Deutsche Welle û Middle East Eyeyê kar kiriye.

Wî li bernameya fellowshipê ya Rojnamegerîya Dîjîtal ya Zanîngeha Oxfordê(Enstîtûya REUTERSî ya Xebatên Rojnamegerîyê) û li bernameya "lihevguhertina zanînê" li rojnameya The Guardianê li Ingilîzîstanê û Acadêmie Franceyê perwerde standiye.

Zanîngeha Kalîforniayê ya Los Angelesê(UCLA) xelata “Nivîsîna herî afrînêr û orjînal” û Yekîtîya Rojnamegerên Başûrê Rojhilatî xelata “Rojnamegerê salê” daye wî.

Nivîskarê “belkî îşev binive”yê ye (Weşanxaneya Avestayê, 2018). Ew yek ji nivîskarên Ferhenga Nûçegihanîya Zayenda Civakî: Kurdî-Tirkî û wergêrê 11 kitêban e. Wî edîtoriya 52 kitêban kiriye.

Te ev dîtıne?

Tesîra Duzimaniyê li ser zarokan

Lêkolîn û tecrûbeyên klînîkî nîşan didin ku zarokên duzimanî, di pêşerojê de,

Notên Hefteyê: Parçe yî yan Bitûn?!

I. Dê li te vegerim! Em di serdema ragihandinê da ne. Lê

Warê Bav û Kalan û Rihê Serdestan

Salekê ligel çend akademîsyenan min seredana Cizîrê kir. Piraniya akademîsyenan tirk bûn