Dîroka govenda kurdî digihê destpêka axaftina zimanê kurdî. Ji ber ku govend; him gotin e, him jî vendin e. Deng, hereket, peyv, stran, dîlan, klam, reqs, go û vend dibêje ku ev dans bi zimên ra alaqadar e.
Arjen Brûsk
Govend di çand û hunera kurdî da cihekî giring digire. Kurdan di her qadê da; şahî, dawet û pîrozkirinan bi govendê, xwe raber kirine. Lê belê çend cûrêyên govendê ji ber bandorên cuda negehîştine îro.
Hunermend Arjen Brûsk yek ji wan hunermandan e ku li ser govenda kurdî dixebite û wan bi zanistî şîrove dike.
Min projeya govendistanbulê piştî destpêkirina zaningehê tena serê xwe bi xebatên akademî, kulturî û hunerî, bi lêkolîn, perwerdehî û performansan, bi rêya çêkirina kurs û konseran, gav bi gav bi kedê xwe ava kir. Min li zaningehê û di produksîyonên profesyonel da û bi komên cuda bi cuda re li ser dansên gelêrî yên dinyayê û bi disiplinên hunerên cuda ra xebatên akademîk, perwerdehî, fêrbûn, fêrkirin, lêkolîn, performansên hunerî çêkirin. Piştî demeke, min hemî xebatên xwe yên hunerî li ser kurdî ji nû ve ava kir. Min navê xebatê jî danî govendistanbul.
Arjen Brûsk diyar dike ku ev tevî bi vê projeyê, cara yekem e ku govendên kurdî bi avayeke temamî wekî govendên Kurdistanê îcra dikin.
Bi 100TLyan (3 Dolar) bibe abone. Ji bo medyaya Kurdî ya serbixwe #MeTuHeyî, heger ji te neyê 100 TLyan bidî, her tişt ji bo te belaş e lê heger tu bikarî heqê keda Kurdî bidî kerem bike bibe abone.
Ez di vê projeyê da deverên ji hev cuda tînim cem hev, gavên hevpar derdixim holê û bi rêya deng û hereketan, bi bedenan re nexşeyeke mezin xêz dikim. Em bi lîstina govendan, bajar bi bajar, çiya bi çiya, li ser welatê xwe digerin, hemî welat û dîrok di bedenên me de zindî dibin. Wekî rituelekê ji bo yekitîyê.
Ev xebata ku Arjenî dike ji bo wî wekî qadeka şerê ya li hemberî asîmîlasyonê, parastina nasname, kultur û hunera kurdî ye.
Wî anî ziman ku li tevahîya Kurdistanê bi çarçoveyên cuda nêzîkî 100 versîyonên govendê hene.
Meriv dikare bibêje ku bi sedan cure û versîyonên govendê hene. Ne hêsane ku meriv hejmarek bide û bêje “ewqas govend hene”. Li her gund û bajarên Kurdistanê herî kêm 4-5 govendên cuda, herî zêde jî 10-20 govendên cuda dikare were dîtin. Li gelek deveran heman govend bi nav û mûzikên cuda tên lîstin. Di hin deverên wekî Botan-Behdînan da meriv dikare minakên zêdetir jî bibîne.
Ez difikirim û dixwazim ku vî karî li Kurdistanê bikim. Ev xeyala min e. Lê ew ne hêsan e, rewşa welêt dîyar e. Ji bo ku van xebatan bi avayekî profesyonel bimeşinîm, him kadroyên profesyonel, him jî hêzên politik-ekonomik pêwîstin. Yanî divê welat azad be. Li Kurdistanê her tişt hazir e û her kes govendê jî dizane. Yên ku nizanin jî dikarin di demeke kin da fêr bibin. Ji ber ku ev dans di nava kurdan da wekî kulturek hê zindî ye. Li Kurdistanê xebateka taybet û profesyonel lazim e, ji bo vê jî derfetên aborî lazim in. Li ser vê dixebitim.
Govend ji bo min “afirandin e”. Em di govendê da bi rêya deng û hereketan, him ji tuneyînê tiştan diafirînin, him jî tiştên heyî ji nû ve çêdikin û diafirînin. Govend rituelekê pirozkirina hebûnêye. Sistemeka jiyanê di hereketan da xêz kiriye.
Govend ji bo çanda kurdî cîhekî xwezayî digire. Anonîm e. Di hezar salan da çêbûye, dem girtiye. Yek kes çênekirîye, her kes yek yek û bi hev re çêkirîn e. Her kesên ku govendê dilîzin, tiştek datînin ser. Govend di nava jiyana kulturî da cîhekî hevpar digire. Miletê kurd di demên taybet da bi govendê tên ba hev, destê hev digrin, dibin yek, bi hev re wekî ku yek kes in dilîzin. Yekitîyê çêdike.
Arjen Brûsk mizgînîyek da ku xebatên wî yên lêkolîna govenda kurdî ya ku gelek sal in li ser dixebite, hene. Ev lêkolîn dê bibin xebateka analîza govendên kurdî, lêkolîna dans-muzîk-ritm-performansa kurdî. Kultur û hunera kurdî gelek dewlemend e û heta niha bi nêrînên biyanîyan hatine nivîsandin. Arjen li ser wan nivîsandina bi nêrîna kurdî dixebite.
- Edîtor û nûçegihana Botan Timesê ye. Li Zanîngeha Selçûkê beşa rojnamegeriyê xwendiye. Ji bo Journo, Gazete MLSA, Botan International, PodcastKurdî, Rojnameya 9 Eylulê, Rojnameya 24 Saatê wek rojnamegera serbixwe kar kiriye.
