İsmail Safa Çi Kes Bû, Bû Çi Kes?

26/10/2024

Şair İsmail Safa, ku di edebiyata Tirkî de bi hez û hewesa xwe ya li ser qafîyeyan tê naskirin, di şiîreka xwe de bi gotinên mehnedar behsa Ereb, Laz û Kurdan dike.


Di şiîrê de, ji Tirkî ber bi Kurdî ve, bi tercûmeyeka me ya hema çitolêhato wanî dibêje İsmail Safa:

Ereb û Kurd ne Laz bûn
mirîşk ciliq ne qaz bûn
beq nikane mange be 
li dêve nê qezazbûn

İsmail Safa. Foto: Wikimedia

Ew şairê bi eslê xwe ji hêla Qeredenizê ye sala 1901ê li Sêwasê li sirgûnîyê canê xwe ji dest daye. Tê gotin ku paşayê Osmanliyê yê wê çaxê ew jiber danûstandina wî ya bi Îngilizan re şandiye sirgûnîyê.

Tarîxçîyên edebiyatê dibêjin sermaya Sêwasê bi İsmail Safa pir sert hatiye û ew bi wê sar û seqemê hîn di 33 salîya xwe de miriye.

Bes rêberê şiîra Tirkî Tevfik Fikret di şiîreka xwe de îdia dike ku sebeba mirina İsmail Safa qafîye ye.

Tevfik Fikret. Foto: TDV – İslam Ansiklopedisi

Tevfik Fikret di şiîrê de ser İsmail Safa dibêje:

berê Laz bû ew paşê bû Kurd
bi nexweşîya qafîye mird

Bi qasî ku tê xanê Tevfik Fikret bi mîzahşorîya xwe gotiye İsmail Safa bi nexweşîya qafîyeyan miriye, bes wî seba çi ser şairê mirî gotiye paşê bûye Kurd, me pirsî, me pirsî ji kovar û kitaban, lê me cewaba vê pirsê nedî.

Omer Faruk Baran

BÎBLÎYOGRAFYA

100 Ünlü Türk – Tevfik Fikret, Hürriyet Gazetesi, 1980

İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri, Milli Eğitim Basımevi – 1969

Tevfik Fikret, TDV – İslam Ansiklopedisi, 2024

İsmail Safa, Wikimedia, 2024


Botan Times hewceyî piştgirîya te ye, bi 3 Dolaran (100 TL) bibe abone da em li ser pêyan bimînin


Omer Faruk Baran

Omer Faruk Baran li Sirûcê hatiye dinê. Ji xwendina kitêban, ji keşfkirina muzîkan hez dike û ji çavan yekî wî li fîlman yekî wî li fotografan e. Baran li İstanbul Teknik Üniversitesiyê, li İstanbul Üniversitesiyê û li Dicle Üniversitesiyê, mihendisî, hiqûq û sosyolojî xwendiye, lê her sê zanîngeh jî bi seri nekirine. Wî 2011an bi şiîra nav ‘’Bîrêmjar'', 2012yan bi çîroka nav ''Zênebej'' xelat sitandine. Baran di Rûdawê de bi nûçeyên edebîyat û hunerê dest bi rojnamegeriyê kiriye û piştre bûye nûçegihanê Sputnikê. Ew ji 2017an vir ve di Dengê Amerîka de dixebite. Wî fanzîneka fotografîyê ya nav ''flashhilat'' ya 16 hejmarî derxistiye. Kitêbeka wî ya şiîran heye û nav ''Şeveke Îstismar'' romankek jî nivîsîye. Kurtefîlma wî ya nav ''Tercûme'' ya sala 2022yan li festîvalên navneteweyî xelat wergirtine. Ji Adara 2022yan vir ve her Pêncşem di saet 5:50 pm de li Perxudres Podcastê podcastên ser kultur, sanat û edebîyatê diweşîne. Wê podcastê sala 2022yan xelata rojnamegerîyê sitandiye. Baran lî Diyarbekirê dijî. Adresa wî ya mektûban: Posta Kutusu 5, Suriçi PTT - Diyarbekir. [email protected]

Te ev dîtıne?

Mem û Zîn û Sînemaya Amûdê

Sînemaya Amûdê çima hat şewitandin? Zindana Diyarbekirê çima hat avakirin? Gundê me

Tesîra Duzimaniyê li ser zarokan

Lêkolîn û tecrûbeyên klînîkî nîşan didin ku zarokên duzimanî, di pêşerojê de,

Notên Hefteyê: Parçe yî yan Bitûn?!

I. Dê li te vegerim! Em di serdema ragihandinê da ne. Lê