Fîlma Mehmet Alî Konar a bi navê “Dema Pelê Gûzê Zer Dibin” di 14emîn Festîvala Navneteweyî ya Sûc û Cezayê de li Stenbolê hat nîşandan. Ev fîlm, bi awayekî hunerî bandora şideta siyasî ya li ser civaka Kurdî vedikole û rexneyeke kûr a civakî pêşkêş dike. Nivîskar dibêje ku ev fîlm dibe şaheseraka ku dikare bi referansên piskolojîk, taybetmendiyên ruhî yên Kurdan nîşan bide.

Naveroka Fîlmê

Fîlm li ser çîroka Feyzî û bavê wî Cîwan ava dibe. Bav bi nexweşiyeke giran ketiye û dixwaze kurê xwe ji bo jiyaneke rastîn amade bike. Di nav vê çarçoveyê de, fîlm bi taybetî bandora şideta siyasî ya li Bakurê Kurdistanê ya 40 salên dawî radixe ber çavan. Di diyalogên di navbera bav û lawê wî de, em rastî rûbirûbûna bi şidetê re tên. Feyzî, dema ku gazî ber serê bavê xwe yê li ber mirinê tê kirin, fêm dike ku divê ew mîrasa madî û manewî ya bavê xwe biparêze.

Rexneya Şidetê û Nirxên Civakî

Di fîlmê de, diyaloga herî bibandor dema ku zarok dibêje “Ez ne Kurdistanê, lê birayê xwe dixwazim, Kurdistana min birayê min e” pêk tê. Ev gotin, rexneya bingehîn a li ser şidetê û nirxên ku di bin navê têkoşînê de hatine windakirin derdixe holê. Fîlm nîşan dide ku çawa mirina Kurdan ji ya gelên din cuda ye û ev cudahî bi xwe jî encama şidetê ye. Herwiha fîlm balê dikişîne ser wê yekê ku mirin ji bo Kurdan ne tiştekî asayî ye û divê ev yek ji nav dengûbahsa şideta siyasî were derxistin.

Taybetmendiyên Hunerî û Sembolîzm

Fîlm bi aliyê xwe yê hunerî ve jî balê dikişîne. Bi taybetî dîmena dawî ya ku bav tazî li ber darê disekinê, wateya berpirsyariyê ya ku ji bavê derbazî lawî dibe bi awayekî sembolîk radixe ber çavan. Her wiha, fîlm bi bikaranîna zimên û dîmenên xwezayî ve bandora şidetê ya li ser hemû hebûnên Kurdan – ji mirovan bigire heta heywanan û daran – nîşan dide. Ev yek balê dikişîne ser aliyên biyolojîk, piskolojîk û civakî yên şideta siyasî.

Nirxandina Rexnegiran

Li gorî rexnegir Mehmed Sanrî, fîlm bi têkiliyên xurt ên di navbera bav û law de temaşevanan dikişîne nav xwe û bi vî awayî şideta siyasî ya giran a li Kurdistanê wek şilîkeke li rûyê temaşevanan dixe. Fîlm, bi vî awayî, hem aliyên eşkere yên şidetê hem jî aliyên veşartî yên wê vedikole û qadeke nû ya pirsyarkirinê vedike.

Xelat û Serkeftin

Mehmet Alî Konar bi vê fîlm û berhemên xwe yên din ve gelek serkeftin bi dest xistine. Di nav wan de zêdetirî 30 xelatên navneteweyî û neteweyî hene:

Xelata Baştirîn Fîlm
Xelata Baştirîn Derhêner
Xelata Baştirîn Senaryo
Xelata FIPRESCI
Xelata Komeleya Rexnegirên Sînemayê ya Tirkiyeyê

Fîlmografiya Derhêner

Mehmet Elî Konar berî vê fîlmê jî çend berhemên girîng çêkirine:

Dema Pelê Gûzê Zer Dibin (2024) – 100 deqîqe – Pêşandana cîhanî: 47emîn Festîvala Navneteweyî ya Goteborgê
Govenda Elî û Zîn Anayê (2021) – 65 deqîqe – Pêşandana cîhanî: 40emîn Festîvala Navneteweyî ya Fîlman a Stenbolê
Xewna Bêreng (2018) – 62 deqîqe – Pêşandana cîhanî: 37emîn Festîvala Navneteweyî ya Fîlman a Stenbolê

Çavkanî:

Huseyin Siyabendî ji bo Independent Turkçeyê nivîsîye ev wergera kurteya wê ye.

Independent Turkçe, Hüseyin Siyabend Aytemur